БНХАУ-ын Төрийн зөвлөлийн гишүүн бөгөөд Гадаад хэргийн сайд Ван И Украины асуудлаарх Хятадын талын байр суурийг илэрхийллээ. Үүнд:

• Хятадын тал улс орнуудын бүрэн эрх, газар нутгийн бүрэн бүтэн байдлыг хүндэтгэн хамгаалахыг уриалж, энэ байр суурин дээрээ тууштай, тодорхой байдаг. Украины асуудалд ч мөн адил энэ байр суурийг баримтална.
• Хятадын тал нийтлэг, иж бүрэн, хамтын ажиллагаатай, тогтвортой аюулгүй байдлын үзлийг баримтална. Нэг улсын аюулгүй байдлын төлөө бусад улсын аюулгүй байдлыг хохироож болохгүй, тэр тусмаа хүчлэх, тэр ч байтугай цэргийн бүлгийг өргөтгөх замаар бүс нутгийн аюулгүй байдлыг хангадаг байж болохгүй гэж үздэг. Хүйтэн дайны сэтгэлгээг бүр мөсөн орхих хэрэгтэй. Улс орнуудын аюулгүй байдлын зүй ёсны ашиг сонирхолыг хүндэтгэх хэрэгтэй. НАТО дорно зүгт тасралтгүй тавантаа тэлж байгаа нөхцөлд, ОХУ-ын аюулгүй байдлын тал дээрх зүй ёсны шаардлагыг чухалчилж, зохистой шийдвэрлэх нь зүйтэй.
• Хятадын тал Украины хямралыг энх тайвнаар шийдвэрлэх бүхий л дипломат хичээл зүтгэлийг дэмжинэ. Хятадын тал ОХУ болон Украины хооронд богино хугацаанд шууд яриа хэлэлцээ хийхийг дэмжих болно.
• Хятадын тал НҮБ-ын Аюулгүйн зөвлөл Украины асуудлыг шийдвэрлэхэд хувь нэмрээ оруулж, бүс нутгийн тогтвортой байдал, улс орнуудын аюулгүй байдлыг чухалчлах хэрэгтэй хэмээн үзэж байна. Аюулгүйн зөвлөлийн авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээ хурцадмал байдлыг намжаах учиртай болохоос үйл явдлыг дэвэргэх ёсгүй. Дипломат зарчмаар асуудлыг шийдвэрлэхэд тустай байх хэрэгтэй бөгөөд нөхцөл байдлыг улам дордуулах ёсгүй. Үүнтэй холбогдуулан, Хятадын тал хүч хэрэглэх, хориг арга хэмжээ авахыг зөвшөөрсөн Аюулгүйн зөвлөлийн тогтоолын долдугаар бүлгийг сайшаадаггүй гэлээ.

Түүнчлэн Хятад улс Аюулгүйн зөвлөлийн байнгын гишүүн орон хийгээд хариуцлагатай их гүрний хувьд, олон улс дахь өөрийн үүргийг ямагт үнэнчээр биелүүлж, дэлхийн энх тайван, тогтвортой хөгжлийг хамгаалахад хувь нэмрээ оруулсаар ирсэн. Энх тайван, аюулгүй байдлын асуудалд, Хятад улс хамгийн сайн амжилттай улс. Бид хэзээ ч бусад улсад түрэмгийлж, төлөөллийн дайн өдөөж, эрхшээлийн цар хүрээг эрэлхийлж, цэргийн бүлэглэлд оролцож байгаагүй. Хятад улс энх тайван хөгжлийн замаар тууштай замнаж, хүн төрөлхтний хувь заяаны хамтын нэгдлийг байгуулахын төлөө ажиллах болно. Бид цаашид ч мөн бүх ноёрхогч хүчийг тууштай эсэргүүцэж, хөгжиж буй улс орнууд, ялангуяа, жижиг дунд улс орнуудын зүй ёсны, хууль ёсны эрх ашгийг тууштай хамгаална гэж Ван И хэллээ.

Эх сурвалж:ivoice.mn

Архангай аймгийн хүн амын нас баралтын тэргүүлэх шалтгаан болсон хорт хавдрын эрт илрүүлгийг нэмэгдүүлж, хавдрын шалтгаант нас баралтыг бууруулах зорилготойгоор “Хавдрын эрт илрүүлгийн төв”-ийг барьж ашиглалтад орууллаа.

“Хавдрын эрт илрүүлгийн төв”-ийн нээлтэд Эрүүл мэндийн сайд С.Энхболд, УИХ-ын гишүүн Ж.Мөнхбат, Ё.Баатарбилэг, Г.Тэмүүлэн аймгийн ИТХ-ын дарга Б.Батжаргал, Засаг дарга М.Батжаргал, Эрүүл мэндийн газрын дарга Р.Гандиймаа болон аймгийн эрүүл мэндийн салбарынхан оролцлоо.

21 аймгаас анхлан Архангай аймаг “Хавдрын эрт илрүүлгийн төв”-тэй болж зургаан төрлийн хорт хавдрын эрт илрүүлгийг хийх боломж бүрдэж байна.
“Хавдрын эрт илрүүлгийн төв”-ийн барилгыг улсын төсвийн 500 сая төгрөгийн төсөвт өртөгтэйгөөр шийдвэрлэн, 2019-2020 онд Гурван тамир ХХК барьж хүлээлгэн өгсөн юм.

Дашрамд дуулгахад:
2016-2018 онд “Элэгний эмгэггүй Архангай” төслийг хэрэгжүүлж 40-64 насны иргэдийн 83,3 хувийг элэгний С вирусийн шинжилгээнд хамруулж, С вирус илэрсэн 2500 гаруй иргэнд сайн дурын үндсэн дээр үнэгүй эмчилгээнд хамруулж байсан.

Сүүлийн таван жилд Архангай аймгийн хүн амын нас баралтын хоёрдугаар шалтгаан нь хорт хавдар байгаагаас элэгний хавдрын шалтгаант нас баралт нийт хавдрын шалтгаант нас баралтын 50 орчим хувийг эзэлж байна.

Эх сурвалж:uchral.mn

Ховд их сургууль, Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн дэргэдэх Хэлний бодлогын үндэсний зөвлөл нь “Монгол хэлний тухай хууль”-ийг баруун бүс нутагт хэрэгжүүлэх чиглэлд хамтран ажиллахаар болжээ.

Энэ хүрээнд өнөөдөр санамж бичигт гарын үсэг зурлаа. Талууд цаашид монгол хэл, бичиг үсгийн хэрэглээг олон нийтэд сурталчлах, түгээн дэлгэрүүлэх ажлыг шат дараатай зохион байгуулах аж. Мөн Монгол хэл, аман аялгууг судлах, хамгаалах, хөгжүүлэхэд чиглэсэн үйл ажиллагааг хамтран хэрэгжүүлэхээс гадна бүх шатны үндэсний бичгийн сургалт, хамтарсан судалгааны экспедиц, бага хурал зохион байгуулахаар төлөвлөжээ.  Энэ удаагийн санамж бичиг байгуулах үйл ажиллагаанд Ховд их сургуулийн захирал Б.Гантөмөр, Хэлний бодлогын үндэсний зөвлөлийн дарга С.Дулам, Сургалт эрхэлсэн дэд захирал Ц.Пүрэвсүрэн, МУГБ, ХИС-ийн Хэл зохиолын тэнхимийн профессор Б.Даваадорж, Профессор Г.Өрнөхдэлгэр, багш Б.Бямбадорж нар оролцсон юм.

Эх сурвалж:/МОНЦАМЭ/

Японы сумо бөхийн холбооноос энэ оны 3 дугаар сарын 13-27-нд Осака хотноо болох хаврын тэмцээний банцүкэг өнөөдөр зарлалаа.

Макүүчи зиндааны зүүний магнайг Их аварга Тэрүнофүжи Г.Ган-Эрдэнэ тэргүүлнэ. Тэрбээр 3 дахь банцүкэдээ ганцаараа ёкозүна цолтой бичигдэж байгаа юм. Харин 2020 оны 11 дүгээр сараас хойш мэргэжлийн сумо шинэ озэкитэй болсон нь Митакэүми бөгөөд озэки цолтон Шодай, Такакэйшёо нар энэ башёд кадобан болсон тул цолоо хамгаалж барилдана.

Вакатакакэгэ, Аби нар анх удаа сэкивакэ цол аваад байгаа. Манай бөх Хошёорюү С.Бямбасүрэн барууны комүсүби болсон. Тэрбээр гадаадын 27 дахь комүсүби болж байна. Цар тахлын хөл хорионы дэглэм зөрчсөн озэки асан Асанояма зиндаа буурч Макүшитад уналаа. Монгол сумоч Ёошёояма Б.Анхбаяр нэрээ Токисоүма болгон өөрчилжээ.

Энэ сарын банцүкэд 618 бөх бичигджээ. Коконоэ дэвжээ 27, Хаккакү дэвжээ, Такасаго, Таманои  дэвжээ тус бүр 24 бөхтэй удааллаа. Монголын 20 бөх барилдах бол Хятад, Бразил, Орос, Гүрж, Болгар, Казахстан, Филиппин, Украинаас тус бүр нэг сумоч барилдах юм байна.

Хаврын тэмцээний Банцүкэ:

Ёкозүна Тэрүнофүжи

Шодай Озэки Такакэйшёо

Озэки Митакэүми

Вакатакакагэ Сэкивакэ Аби

Таканошёо Комүсүби Хошёорюү

Дайэйшёо Маэгашира-1 Үра

Ичиножёо М-2 Тамаваши

Ооношёо М-3 Мэйсэй

Кирибаяма М-4 Эндо

Такарафүжи М-5 Ишиүра

Хокүтофүжи М-6 Котоновака

Такаясү М-7 Окиноүми

Чиёошома М-8 Саданоүми

Тобизарү М-9 Вакамотохарү

Шиманоүми М-10 Аойяма

Миёогирюү М-11 Тэрүцүёоши

Котоэко М-12 Чиёотайрюү

Чиёомарү М-13 Чиёонокүни

Котошёохо М-14 Ютакаяма

Акүа М-15 Точиношин

Нишикиги М-16 Котокүзан

Кагаяки М-17 Ичиямамото

Монголын 6 сумоч дээд зиндаа буюу Макүүчид барилдах бол бусад зиндаанд хүчээ сорих монгол бөхчүүдээ танилцуулж байна. 

Жюүрёо: З-2 Азүмарюү С.Тодбилэг, З-7 Миторюү Б.Төрболд, З-9 Дайшёохо Ч.Шижирбаяр

Макүшита: Б-3 Дэванорюү Т.Тэмүүлэн, Б-4 Оошёоүма П.Дэлгэрбаяр, Б-5 Хокүсэйхо Э.Даваанинж, З-13 Тамашёохо Э.Энхманлай, Б-35 Токисоүма Ёошёояма Б.Анхбаяр, Б-44 Араүма Б.Төртогтох, Б-45 Хокүтэнкай Г.Сүхбат

Санданмэ: З-3 Сакигакэ Я.Баттүшиг, Б-8 Хокүтомарү Н.Чинзориг, З-46 Саданохикари Д.Наранцогт

Жонокүчи: З-13 Котокэнрюү Г.Билгүүн

Эх сурвалж:/МОНЦАМЭ/

 “Бээжин 2022” өвлийн паралимпын наадамд Монгол Улсаа төлөөлөн оролцох баг тамирчид өнөөдөр өглөө БНХАУ-ын нийслэл хотыг зорилоо. Уг наадам ирэх сарын 4-нд эхлэх юм.

Монголын пара цанын баг тамирчид анх удаа гүйлтийн цана болон уулын цана гэсэн 2 төрөлд өргөн бүрэлдэхүүнтэй оролцож байна. Энэ удаа “Сочи-2014”, “Пенчан-2018” паралимп наадамд оролцож байсан туршлагатай тамирчин Б.Ганболд гурав дахь наадамдаа өрсөлдөх юм. Түүний хувьд “Бээжин 2022” өвлийн паралимпын наадмын нээлтийн ёслолд Монголын багийн тугчаар ажиллана.

2015 оноос пара цанын спортын төрлөөр хичээллэж байгаа Ц.Дашдорж болон 2012 оноос эхлэн пара уулын цанын спортын төрлөөр хичээллэх болсон Б.Цэрэнпунцаг нар анх удаа паралимпын цасан замд уралдана. Монгол Улсын багийн дасгалжуулагчаар Ж.Дашдондог болон Д.Очирсүх нар ажиллах бол баг тамирчдаа Монголын үндэсний паралимпын хорооны тэргүүн дэд ерөнхийлөгч Д.Сүрэнхорлоо ахалж явна.

Орос-Украины төлөөлөгчдийн хэлэлцээ эхэллээ. Хурал эхлэхээс өмнө Беларусийн Гадаад хэргийн сайд Владимир Макей хуралд оролцогсдын аюулгүй байдлыг хангасан тухай мэдэгджээ.

Тэрээр Ерөнхийлөгч Александр Лукашенко энэ уулзалтаар хоёр тал хямралын асуудлаа шийдэж чадна гэдэгт найдаж буйгаа илэрхийлсэн гэдгийг уламжлан хэлсэн байна.

Уулзалтад Украины талаас парламент дахь “Ард түмний зарц” намын бүлгийн дарга Давид Арахамия, Батлан хамгаалахын сайд Алексей Резников болон Укарины Ерөнхийлөгчийн тамгын газрын зөвлөх Михаил Подоляк нар оролцож байна.

Оросын талаас Ерөнхийлөгчийн туслах Владимир Мединский, Гадаад хэргийн сайдын орлогч Андрей Руденко, Батлан хамгаалахын сайдын орлогч Александр Фомин болон парламентын гишүүн Леонид Слуцкий нар иржээ.

Аюулгүй байдлын хангах үүднээс уулзалтын газрын байршлын талаар мэдээлээгүй аж.