Шинэ Хархорум” хотын Ерөнхий төлөвлөгөөний үзэл баримтлал /концепц/-ыг боловсруулах олон улсын нээлттэй сонгон шалгаруулалтын хоёрдугаар шатанд тэнцсэн шилдэг бүтээлүүдийг олон нийтэд танилцуулах Хот төлөвлөлтийн олон улсын үзэсгэлэнгийн нээлт өнөөдөр “МПМ” цогцолборт боллоо.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга Г.Занданшатар үзэсгэлэнгийн нээлтэд оролцож, үг хэлэв.
Тэрбээр хэлсэн үгийнхээ эхэнд, эзэнт гүрний их түүхийн өв, өнөөгийн бүсчилсэн хөгжлийн цөм, ирээдүйн Монгол Улсын хөгжлийн төв, нийслэл болох Хархорум хотыг сэргээн байгуулах түүхэн үйл хэрэгт бодит хувь нэмэр оруулж хамтран ажиллах, дэмжихээр хүрэлцэн ирсэн хот төлөвлөгчид, уран барилгачид, инженер, эрдэмтэн судлаачдад гүн талархал илэрхийллээ.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх 2022 онд буюу Их эзэн Чингис хааны мэндэлсний 860 жилийн ойгоор Монголын эртний төрт улсуудын ариун гал голомт болсон дэлхийн үнэт өв – Орхоны хөндийн түүх, соёлын дурсгалт газар нутагт Их Монгол Улсын нийслэл Хархорум хотыг сэргээн байгуулах зарлиг гарган, Засгийн газарт чиглэл болгосныг тэмдэглэв.
Түүнчлэн Улсын Их Хурлаас хоёр удаа тогтоол баталж, Шинэ Хархорум хотыг байгуулахаар сонгосон Улаанбаатар хотоос гурав дахин том хэмжээтэй газар нутгийг улсын тусгай хамгаалалтад авч, Засгийн газарт бүтээн байгуулалтын асуудал хариуцсан захиргаа байгуулах чиглэл өгсний дагуу захиргаа байгуулагдан үйл ажиллагаагаа явуулж байгааг дурдлаа.
Одоогоос 800 гаруй жилийн тэртээ буюу 1220 онд Их Эзэн Чингис хааны зарлигаар Орхон голын хөндийд байгуулсан Хархорум хот нь зөвхөн Их Монгол Улсын нийгэм, соёлын төв төдийгүй, тухайн үеийнхээ дэлхийн улс төр, худалдаа, эдийн засаг, цэрэг, дипломат харилцаа болон шинжлэх ухаан, шашин соёлын төв, өрнө хийгээд дорно дахиныг холбосон гүүр, тухайн үедээ дэлхийн нийслэлийн хэмжээнд хүрч хөгжсөн, Торгоны замын гол зангилаа хот байсан гэдгийг онцлов.
Өнөөдөр Монгол Улсад тулгамдаад буй хэт төвлөрлөөс шалтгаалсан нийгэм, эдийн засаг, эрүүл мэнд, боловсрол, байгаль экологийн асуудлуудыг шийдвэрлэж, иргэдийн амьдрах нөхцөлийг сайжруулах, мөн бүсчилсэн хөгжлийн шинэ төв байгуулах хэрэгцээ шаардлага бий болсныг тодотголоо.
Иймд Монгол Улсын урт хугацааны хөгжлийн бодлого “Алсын хараа 2050”-д түүхийн өв соёлыг судлах, сурталчлах, хүн амын нутагшилт, суурьшлын зохистой тогтолцоог бүрдүүлэх болон бүсчилсэн хөгжлийг эрчимжүүлэх зорилгоор “2021-2030 онд Орхоны хөндийд шинэ хотын байршлыг тодорхойлж, Техник, эдийн засгийн үндэслэл, хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө боловсруулж, бүтээн байгуулалтын ажлыг эхлүүлэхээр заасан гэдгийг хэллээ.
Шинэ Хархорум хотыг байгуулж, түүхэн хотоо сэргээснээр Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хотод бий болсон хэт төвлөрлийг сааруулан, бүс нутаг, орон нутгийн тэнцвэртэй хөгжлийг хангаж, нийгэм, эдийн засаг, аялал жуулчлал, шинжлэх ухаан, түүх археологийн дурсгалд түшиглэсэн хөгжлийн шинэ төв бий болж, үндэсний бахархал, нэгдмэл үнэт зүйлсийг бататган бэхжүүлнэ гэдгийг Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга Г.Занданшатар онцлон тэмдэглэв.
Шинэ Хархорум хот нь ирээдүйн Монгол Улсын хөгжлийн төв, шинэ нийслэл болно гэдэгт итгэлтэй байгаагаа илэрхийллээ.
Шинээр хот байгуулж буй улс орнууд ирээдүйн хөгжлийн чиг хандлага, хот төлөвлөлтийн олон улсын шилдэг туршлага, шинэлэг санаа, шийдлийг тусган үзэл баримтлалаа тодорхойлдог олон улсын жишгийн дагуу Монгол Улсын Засгийн газраас тогтоол гаргаж, “Шинэ Хархорум” хотын Ерөнхий төлөвлөгөөний үзэл баримтлал /концепц/ боловсруулах олон улсын нээлттэй сонгон шалгаруулалтыг 2024 оны 03 дугаар сард зарласан.
Олон улсын нээлттэй сонгон шалгаруулалтад нийт 54 улсын 428 баг бүртгүүлж, 76 баг бүтээлээ ирүүлснээс хоёрдугаар шатанд 18 улсын 36 багийн шилдэг бүтээл тэнцсэн юм. Эдгээр бүтээлийг 07 дугаар сарын 28-31-ний өдрүүдэд олон нийтэд нээлттэй танилцуулж, саналыг нь авах үйл ажиллагааг зохион байгуулж байна.
Хот төлөвлөлтийн олон улсын үзэсгэлэнд хоёрдугаар шатанд тэнцсэн 36 багийн төлөөлөл болох 100 гаруй хот төлөвлөгчид, шилдэг архитекторууд оролцож, өөрсдийн бүтээлээр илтгэл, танилцуулга хийж байгаа бөгөөд шилдэг таван багийн бүтээлийг 2024 оны 08 дугаар сарын 01-ний өдөр эцэслэн шалгаруулах юм.
Тус сонгон шалгаруулалтад оролцогчдын бүтээлийг шүүх шүүгчдийн бүрэлдэхүүнд АНУ, БНСУ, Польш, Герман зэрэг орны шилдэг хот төлөвлөгч, архитектор, мэргэжилтнүүд ажиллаж байна.
